Ministerstwo Sprawiedliwości

Prace zespołu opracowującego koncepcję nowego modelu adwokatury

Powołany przez Ministra Sprawiedliwości Zespół do opracowania koncepcji ustroju nowej adwokatury odbył wczoraj (15 grudnia 2008 r.) ostatnie wspólne posiedzenie.

Na wspomnianym spotkaniu członków Zespołu, ustalono, że do 31 stycznia 2009 r., powstanie projekt dokumentu rządowego, pod nazwą „Założenia do projektu ustawy o zawodzie adwokata”. Autorem projektu będzie Ministerstwo Sprawiedliwości, które podda jego założenia szerokim konsultacjom społecznym, a następnie uzgodnieniom z członkami Rady Ministrów. Na podstawie przyjętych Założeń zostanie opracowany projekt ustawy, dla którego dokładny termin przekazania na ścieżkę legislacyjną nie jest obecnie możliwy do wskazania.

Główne cele planowanych Założeń:

• utworzenia nowoczesnego systemu świadczenia profesjonalnej pomocy prawnej;
• wprowadzenia gwarancji prawnych szerokiego i równego dostępu do zawodu adwokata;
• uporządkowania spraw nadzoru nad samorządem zawodowym;
• wzmocnienia niezależności adwokatury.

Zespół po analizie obecnych regulacji prawa krajowego, modeli zagranicznych oraz prawa Unii Europejskiej doszedł do przekonania, że realizacja planowanych celów reformy wymaga:

• zdefiniowania na nowo zawodu adwokata (radcy prawnego);
• opracowania nowego ustroju samorządu zawodowego;
• scalenia dwóch, historycznie wyewoluowanych zawodów w jeden, nowoczesny, o znacznie podwyższonych standardach.

Główne tezy przygotowywanych Założeń, według propozycji Zespołu:

• rolą adwokatury powinno być zapewnienie każdemu dostępu do pomocy prawnej niezależnej, rzetelnej i opartej na najwyższych standardach zawodowych i etycznych,
• szczególna rola adwokatury wymaga starannej pieczy nad uczciwymi zasadami, jakością oraz dostępnością pomocy prawnej świadczonej przez adwokatów, sprawowanej przez organy niezależnego samorządu zawodowego w interesie publicznym i dla jego ochrony,
• struktura „nowej adwokatury” powinna opierać się na rozmieszczeniu sądów apelacyjnych,
• należy klarownie sformułować kwestie należące do decyzji samorządu zawodowego i doprecyzować zakres nadzoru nad samorządem ze strony Ministra Sprawiedliwości,
• w okresie przejściowym należy zapewnić równy parytet dotychczasowych władz samorządowych we władzach nowego samorządu,
• konieczne jest znaczne zróżnicowanie form wykonywania zawodu, z pewnymi ograniczeniami, wynikającymi z charakteru zatrudnienia w administracji rządowej,
• należy przewidzieć gruntowną reformę aplikacji zawodowej, z naciskiem na praktyczne szkolenie umiejętności,
• należy urealnić postępowania dyscyplinarne przez profesjonalizację rzeczników dyscyplinarnych, zaostrzenie kar dyscyplinarnych i nowe skonstruowanie ich katalogu oraz wprowadzenie instytucji odwołania od orzeczeń sądów dyscyplinarnych do sądu powszechnego, z zapewnieniem udziału członków samorządu zawodowego w składzie ławniczym.

Wydział Informacji
Ministerstwo Sprawiedliwości