Ministerstwo Sprawiedliwości

Będą nowe hostele!

Biorąc pod uwagę, że nieletni w zakładach mogą przebywać do od 13 do 21 roku życia, a więc przez niemal cały okres dorastania, konieczne jest przygotowanie dla nich takiej oferty pobytu w zakładzie, która umożliwi im rozpoczęcie samodzielnego życia po jego opuszczeniu i to mimo wcześniejszego konfliktu z prawem – mówił podczas briefingu Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski.

Dlatego też trzeba zrobić wiele, aby wychowankowie zakładów poprawczych przekonali społeczeństwo, że są w pełni przygotowani do odpowiedzialnego, samodzielnego życia na swój koszt, wiele umieją, a przeszłość pozostaje tylko rozdziałem w ich historii, do której nie zamierzają już wrócić – dodał.
 

Ministerstwo Sprawiedliwości z dniem 30 czerwca 2011 r. zakończy realizację pilotażowego projektu systemowego w ramach Priorytetu I PO KL ,,Rozwój kompetencji społecznych osób przygotowujących się do opuszczenia zakładów poprawczych”.

Realizacja pilotażowego projektu polegała na utworzeniu dwóch hosteli, jako działu zakładu poprawczego, z przeznaczeniem dla wychowanków zakładów dla nieletnich w celu przygotowania ich do samodzielnego życia po opuszczeniu zakładu poprawczego.
 

Powstały dwa takie hostele:

• dla wychowanków Zakładu Poprawczego w Świdnicy – hostel w Żarowie (11 km od Świdnicy)
• dla wychowanków Zakładu Poprawczego w Koszalinie – hostel w Koszalinie.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.10.2001 r. w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, hostel jest fakultatywnym działem zakładu poprawczego, czynnym przez całą dobę, zapewniającym opiekę wychowawczą i dający nieletniemu możliwość zamieszkania przed usamodzielnieniem się, w przypadku, gdy jego powrót do środowiska nie jest wskazany. Zgodnie z projektem, hostel przeznaczony jest dla grupy 6-8 nieletnich osób.

W hostelach (w praktyce odrębnych budynkach mieszkalnych) odbywa się wdrażanie do życia zgodnego z normami społecznymi, nauka samodzielności, świadomości podejmowanych decyzji i odpowiedzialności – tłumaczy Minister Krzysztof Kwiatkowski. Nieletni przebywający w hotelach uczą się, i/lub pracują lub odbywają praktyki zawodowe, dodatkowo: uczestniczą w kursach komputerowych, szkoleniach zawodowych z zakresu kompetencji społecznych, kursie językowym, prowadzone są zajęcia z doradcą zawodowym, prowadzona jest w stosunku do nich terapia psychologiczna (grupowa i indywidualna), a nadto nieletni korzystają z imprez integracyjnych w środowisku otwartym: basen, kino, muzeum, mecze lokalnych drużyn, gokarty, itp.

Oddziaływania wychowawcze w hostelu polegają na przygotowaniu nieletnich do samodzielnego prowadzenia domu i życia w niewielkiej grupie, nauki planowania (w tym budżetu domowego), oszczędzania, podziału obowiązków, zakupów, samodzielnego gotowania, sprzątania i prania. Wszystko to odbywa się w warunkach luźniejszej dyscypliny niż w zakładzie poprawczym, jednak na podstawie regulaminu pobytu w hostelu, którego naruszenie powoduje bezwzględny powrót do zakładu poprawczego.

W ramach pilotażowego projektu łącznie przez oba hostele „przeszło” 35 nieletnich. Obecnie w obu hostelach przebywa łącznie 16 osób: 9 w Koszalinie i 7 w Świdnicy. Zgodnie z projektem, przez pełny cykl usamodzielnienia w hostelu rozumie się pobyt nieletniego w hostelu co najmniej przez 6 miesięcy.

W związku z pilotażowym charakterem projektu Ministerstwo Sprawiedliwości zleciło przeprowadzenie badania skuteczności i przydatności takiego projektu hostelowego. Wyniki badania przerosły nasze oczekiwania - powiedział Minister Krzysztof Kwiatkowski. Wychowankowie umieszczeni w hostelu nie tylko nabyli nowe, przydatne kwalifikacje zawodowe i kompetencje społeczne, ale przede wszystkim, pierwszy raz w życiu, mieli perspektywy na przyszłość, na pracę, na normalne życie w społeczeństwie. Dzięki pobytowi w hostelu następowała tak pożądana zmiana mentalności, która jest szansą na zerwanie z przeszłością – dodał.

Badanie zostało wykonane w kwietniu i maju 2011 r. i wykazało przydatność instytucji hostelu w procesie usamodzielnienia nieletnich opuszczających zakłady poprawcze.

Dzięki temu projektowi jesteśmy przekonani, że wypracowana została skuteczna metoda przygotowania nieletnich do życia w społeczeństwie. Dlatego też pożądane jest, aby każdy zakład poprawczy posiadał hostel, w którym odbywałoby się przygotowanie do opuszczenia placówki.
 

- Po naradzie z dyrektorami zakładów poprawczych podjąłem decyzję o sukcesywnym tworzeniu kolejnych hosteli – powiedział Minister Krzysztof Kwiatkowski. Aby upowszechnić ideę usamodzielnienia wychowanków zakładu poprawczego w hostelu, Ministerstwo Sprawiedliwości popiera zgłoszony przez grupę parlamentarzystów projekt zmian w prawie (a konkretnie w ustawie o postępowaniu sprawach nieletnich), aby takie hostele powstawały nie tylko ze środków budżetowych.

- Planujemy, iż w momencie wejścia w życie wspomnianych zmian w prawie, które pozwolą nam na zawarcie z organizacjami społecznymi porozumienia w celu utworzenia hosteli społecznych, w ciągu kliku najbliższych miesięcy powstaną nowe – powiedział Minister Krzysztof Kwiatkowski. - Tym bardziej, że istnieją do dyspozycji Ministra Sprawiedliwości fundusze w celu aktywizacji zawodowej i integracji społecznej nieletnich z zakładów poprawczych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, które nam to umożliwią – dodał.

- Po realizacji pilotażu jesteśmy bowiem w posiadaniu wiedzy, doświadczeń, wzorów dokumentacji i środków, które mogłyby być wykorzystane dla rzeczywistego przygotowania nieletnich do samodzielnego życia, co w przyszłości może zaprocentować, a jestem o tym głęboko przekonany, znacznie mniejszą powrotnością do przestępstwa tej grupy społecznej- zakończył Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski.

Wydział Informacji
Ministerstwa Sprawiedliwości