Sądownictwo w Polsce i Hiszpanii
2011-02-17
Sądownictwo w Polsce i Hiszpanii – porównanie i wymiana doświadczeń, priorytety polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej – spotkanie Ministra Sprawiedliwości z hiszpańskim odpowiednikiem oraz z przewodniczącym Generalnej Rady Sądownictwa Królestwa Hiszpanii.
Nagrywanie na salach rozpraw, zarobki sędziów oraz organizacja sądownictwa – to główne tematy jakie w trakcie dzisiejszej rozmowy poruszyli Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski oraz Jose Carlos Divas Blanco – Przewodniczący Generalnej Rady Sądownictwa Królestwa Hiszpanii.
Wizyta polskiego Ministra w Madrycie jest częścią przygotowań do objęcia przez Polskę Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
- Przewodniczący hiszpańskiej Generalnej Rady Sądownictwa z uznaniem podszedł do działania polskiej Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury – powiedział Minister Krzysztof Kwiatkowski. – Wymieniliśmy także doświadczenia dotyczące wprowadzenia w naszych krajach nagrywania na salach rozpraw.
Jose Carlos Divas Blanco zapewnił, że nagrywanie na salach rozpraw, które funkcjonuje w Hiszpanii, nie tylko pod każdym względem gwarantuje precyzyjne oddanie przebiegu rozprawy, ale umożliwia także ocenę zachowania stron i świadków. Nagrania dostępne są publicznie, dla wszystkich.
– Nagrywanie to gwarancja sprawiedliwego i transparentnego procesu – powiedział przewodniczący Generalnej Rady Sądownictwa Królestwa Hiszpanii. – Nie stwierdziliśmy, aby wpływało ono na przedłużanie postępowania, także odwoławczego.
Co ciekawe, od czasu wprowadzenia w Hiszpanii nagrywania rozpraw poziom społecznego zaufania do sądów wyraźnie wzrósł.
Przewodniczący Generalnej Rady Sądownictwa Królestwa Hiszpanii przedstawił także informacje na temat systemu zarządzania tamtejszymi sądami, gdzie sprawami administracyjnymi, finansowymi i kadrowymi zajmują się podległe ministrowi sprawiedliwości zarządy sądów.
– W ten sposób umożliwiamy prezesom sądów skupienie się na zarządzania jurysdykcyjnym – powiedział Jose Carlos Divas Blanco.
Przewodniczący Generalnej Rady Sądownictwa Królestwa Hiszpanii zapytał Ministra Krzysztofa Kwiatkowskiego o sytuację finansową sędziów i sądownictwa w związku z planami oszczędnościowymi wielu europejskich krajów.
– W tym roku sędziowie otrzymali ok. 4-procentową podwyższę – poinformował Krzysztof Kwiatkowski.
W Hiszpanii w ubiegłym roku obniżono wynagrodzenia sędziów o – w zależności od zajmowanego stanowiska – od 5 do 15%.
Spotkanie Ministra Krzysztofa Kwiatkowskiego ze swoim hiszpańskim odpowiednikiem ministrem sprawiedliwości - Francisco Caamaño poświęcone było głównie przedstawieniu priorytetów polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w zakresie wymiaru sprawiedliwości, w tym Instrumentu Opcjonalnego w zakresie europejskiego prawa umów (tzw. Blue Buton).
- Obecnie tak konsumenci, jak i przedsiębiorcy nie są w stanie w pełni wykorzystać możliwości, jakie potencjalnie stwarza wewnętrzny rynek Unii Europejskiej. Prowadzi to do sytuacji, w której np. polski konsument nie jest w stanie nabyć przez Internet towaru oferowanego np. przez brytyjskiego przedsiębiorcę w jego sklepie internetowym – powiedział Minister Krzysztof Kwiatkowski.
Według badań Komisji Europejskiej, w przypadku aż 61 % elektronicznych ofert transgranicznych konsumenci nie byli w stanie złożyć zamówienia i zawrzeć umowy przede wszystkim ze względu na odmowę ze strony przedsiębiorcy świadczenia usługi w kraju konsumenta. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy są różnice w systemach prawnych państw Unii Europejskiej, które sprawiają, że przedsiębiorcy, zwłaszcza drobni, dla których nieopłacalne jest ponoszenie wysokich kosztów obsługi prawnej, obawiają się oferować swoje produkty w innych państwach członkowskich.
- Odpowiedzią na te problemy może być Instrument Opcjonalny w zakresie europejskiego prawa umów (tzw. Blue Button) – dodał polski Minister Sprawiedliwości.
Celem przyjęcia Instrumentu Opcjonalnego jest wyeliminowanie przeszkód prawnych i umożliwienie rozwoju rynku wewnętrznego z korzyścią dla konsumentów i przedsiębiorców.
- Europejscy konsumenci powinni mieć bowiem jednakową możliwość kupowania, a europejscy przedsiębiorcy – możliwość oferowania swoich produktów i usług na terytorium całej Unii Europejskiej – tłumaczył Krzysztof Kwiatkowski.
Projekt Instrumentu Opcjonalnego w zakresie europejskiego prawa umów polega na stworzeniu wspólnych ram prawnych, które w naszym – tj. Polski – rozumieniu powinny mieć zastosowanie do umów zawieranych:
- pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami,
- w stosunkach transgranicznych, tj. pomiędzy podmiotami z różnych państw członkowskich UE,
- w ramach handlu internetowego,
- w zakresie szeroko rozumianej umowy sprzedaży (z możliwością rozszerzenia na inne rodzaje umów w przyszłości).
Te wspólne ramy prawne, określane też czasem jako 28 reżim prawny UE, funkcjonowałyby obok istniejących 27 krajowych systemów prawnych państw członkowskich UE, a wykorzystanie ich do uregulowania określonego stosunku prawnego zależałoby wyłącznie od woli umawiających się stron, tj. konsumenta i przedsiębiorcy zawierających umowę.
- W praktyce mogłoby to wyglądać w ten sposób, że na stronie internetowej przedsiębiorcy prowadzącego sprzedaż przez Internet umieszczony byłby „blue button” – „niebieski guzik”, którego „naciśnięcie” powodowałoby wybór Instrumentu Opcjonalnego jako systemu prawa, na podstawie którego zawierana byłaby dana umowa – tłumaczy Krzysztof Kwiatkowski.
- Wybierając Instrument Opcjonalny przedsiębiorca nie musiałby się już obawiać nieznanych mu przepisów prawa wewnętrznego państwa członkowskiego, w którym mieszka konsument, natomiast konsument uzyskiwałby dostęp – i to tańszy – do towarów oferowanych na terenie całej Unii Europejskiej - dodaje.
Jutro (piątek, 18 lutego 2011 r.), w ramach przygotowań do polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, Minister Krzysztof Kwiatkowski spotka się z m.in. Alberto Martins’em - Ministrem Sprawiedliwości Portugalii, z którym podpiszą Memorandum o współpracy.
Joanna Dębek
Rzecznik Prasowy
Ministra Sprawiedliwości
