Sąd Najwyższy podzielił stanowisko Ministra Sprawiedliwości dając temu wyraz w uzasadnieniach wyroków, uchylających uchwały samorządu notarialnego
2010-11-09
W nawiązaniu do informacji z dnia 18 marca 2010 r., 14 maja 2010 r. i 9 czerwca 2010 r., dotyczących rozpoznania przez Sąd Najwyższy kolejnych skarg Ministra Sprawiedliwości na uchwały rad izb notarialnych, Wydział Informacji Ministerstwa Sprawiedliwości przedstawia treść wyroków Sądu Najwyższego wraz z uzasadnieniami z dnia 13 maja 2010 r. (sygn. akt III ZS 5/10) oraz z dnia 9 czerwca 2010 r. (sygn. akt III ZS 13/10).
Sąd Najwyższy, podzielając zarzuty zawarte w skargach Ministra Sprawiedliwości oraz badając zgodność z prawem zapisu uchwały Rady Izby Notarialnej w Krakowie, wymagającej wyrażenia przez notariusza zgody na objęcie patronatem, w wyroku z dnia 13 maja 2010 r. w sposób niebudzący wątpliwości, przesądził, że organy samorządu notarialnego nie mogą uzależniać odbywania aplikacji od dodatkowych nieznanych ustawie warunków, jak np. zgoda notariusza.
W ocenie Sądu Najwyższego, skoro z art. 26 ust. 1 ustawy – Prawo o notariacie wynika, że samorząd notarialny tworzą notariusze, to są oni także odpowiedzialni za wykonywanie zadań samorządu, w tym także za zorganizowanie szkolenia aplikantów.
Sąd Najwyższy jednocześnie podkreślił, że zgodnie z § 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Zawodowej Notariusza, obowiązkiem notariusza jest współdziałanie z władzami samorządu i lojalność wobec jego organów.
Natomiast zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w dniu 9 czerwca 2010 r. po rozpoznaniu sprawy ze skargi Ministra Sprawiedliwości na uchwałę Rady Izby Notarialnej w Poznaniu z dnia 6 stycznia 2010 r. Nr 3/2010, w sprawie zajęcia stanowiska w odpowiedzi na wniosek Ministra sprawiedliwości o podjęcie uchwał w sprawie wyznaczenia patronów dla aplikantów notarialnych z naboru w 2009 r. (sygn. akt III ZS 13/10) oraz na uchwałę Rady Izby Notarialnej we Wrocławiu z dnia 14 stycznia 2010 r. Nr 1/I/2010, dotyczącej wyznaczenia patronów dla aplikantów notarialnych z naboru w 2009 r. (sygn. akt III ZS 14/10), notariusz wyznaczony na patrona dla aplikanta jest obowiązany do przyjęcia tej funkcji, natomiast rada może wyznaczyć notariusza na patrona bez jego zgody.
Sąd Najwyższy podkreślił, że swoboda notariusza jest węższa niż obywatela, bo jest członkiem samorządu zawodowego osób wykonujących zawód zaufania publicznego. Notariusz musi brać udział w wykonywaniu zadań swego samorządu. Należyte szkolenie aplikantów leży w interesie publicznym.
