Ministerstwo Sprawiedliwości

System Dozoru Elektronicznego już od jutra obejmie kolejne apelacje.Nowelizacja ustawy o odbywaniu kary w SDE – podpisana.

Apelacje krakowska, lubelska i białostocka – to tam już od jutra zacznie funkcjonować System Dozoru Elektronicznego. Od 1 września 2009 r. skazani z apelacji warszawskiej mogą odbywać karę w tym systemie. Do tej pory objął on tutaj ponad 100 skazanych.
Wkrótce skala dozoru będzie dużo szersza. 21 maja Parlament ostatecznie przyjął przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości nowelizację ustawy o zmianie ustawy o odbywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w Systemie Dozoru Elektronicznego. 27 maja podpisał ją Marszałek Sejmu wykonujący obowiązki Prezydenta RP.

- Nowe prawo rozszerza możliwość zastosowania dozoru na skazanych na kary do roku więzienia. Dzięki temu grupa skazanych mogących w ten sposób odbywać karę zwiększy się czterokrotnie – mówi Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski. – Nowelizacja usprawni i ułatwi także stosowanie przepisów ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego – dodaje Minister.

Ponadto, ustawa ma też na celu usprawnienie procedur związanych ze stosowaniem instytucji wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
Przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości i zaakceptowane przez parlamentarzystów zmiany koncentrują się głównie na:
1) poszerzeniu katalogu skazanych, mogących odbywać orzeczoną karę w SDE;
2) racjonalizacji i usprawnieniu systemu udzielania zezwoleń na odbywanie kary pozbawienia wolności w SDE przez wskazane sądy penitencjarne;
3) uzasadnionym podziale obowiązków podmiotów uczestniczących w wykonywaniu kary pozbawienia wolności w SDE, w szczególności na rezygnacji z części niepotrzebnych obowiązków spoczywających, zgodnie z dotychczasowym brzmieniem ustawy, na sądowych kuratorach zawodowych i sędziach penitencjarnych.
Zgodnie z kierunkiem nowelizacji istotnie zwiększa się możliwość wykonania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Będzie ją spełniało szacunkowo łącznie 11 400 skazanych z jednostek penitencjarnych. Systemem dozoru elektronicznego objęci zostaną skazani na tzw. krótkoterminowe kary do roku pozbawienia wolności.
Istotną grupą skazanych, której SDE stwarza szansę odbycia kary są skazani na karę do 1 roku pozbawienia wolności, którzy dotychczas nie zgłosili się do jej odbycia w jednostkach penitencjarnych – sytuacja ta dotyczy ok. 31 000 skazanych (według sprawozdania CZSW na 31.12.2009 r.).
Zgodnie z ustawą o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego aktualnie o odbywanie kary w SDE mogą ubiegać się skazani na karę pozbawienia wolności nie przekraczającą 6 miesięcy (którzy nie zaczęli jej odbywać, a nie minął im termin stawiennictwa do zakładu karnego) oraz skazani na karę pozbawienia wolności nie przekraczającą roku, jeżeli czas do odbycia tej kary nie przekracza 6 miesięcy.
Po wejściu w życie znowelizowanej ustawy zastosowanie dozoru elektronicznego podlegać oczywiście będzie w każdym indywidualnym przypadku ocenie sądu penitencjarnego, który przed podjęciem decyzji o skierowaniu skazanego do dozoru elektronicznego dokona analizy jego cech osobowościowych, a także rodzaju i charakteru popełnionego przestępstwa.
Ponadto, jednym z najważniejszych założeń przegłosowanej dzisiaj przez Sejm nowelizacji jest również racjonalizacja kosztów wykonania kar, a zatem racjonalizacja funkcjonowania systemu dozoru elektronicznego poprzez maksymalne, dopuszczalne zwiększenie populacji skazanych mogących odbywać karę w SDE. Umożliwi to jak najbardziej efektywne wykorzystanie systemu i realizację możliwie jak największej liczby kar odbywanych przez skazanych w SDE w stosunku do wykonywania kary bezwzględnego pozbawienia wolności w warunkach więziennych.
Wykonanie kary w SDE przynosi nie tylko rozliczne korzyści w wymiarze społecznym, osobistym i zawodowym dla skazanego, gdyż wykonanie tej kary (stosując bezwzględną kontrolę zachowania i obowiązków skazanego wyznaczonych przez sąd penitencjarny) nie pozbawia go możliwości wykonywania pracy zarobkowej (dzięki której utrzymuje siebie i swoją rodzinę) oraz wykonywania obowiązków życiowych i rodzinnych, głównie opieki nad osobami zależnymi i funkcjonowania w życiu publicznym na zasadach określonych przez sąd.
Należy także podkreślić, że wykonanie kary pozbawienia wolności w SDE (w odniesieniu do każdego skazanego) bardzo istotnie ogranicza wydatki budżetu państwa na pomoc socjalną i przeciwdziałanie bezrobociu - w przypadku więźniów i ich rodzin są oni w większości wieloletnimi świadczeniobiorcami wszelkich form pomocy społecznej i korzystają z rożnych form pomocy dla bezrobotnych.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Wydział Informacji
Ministerstwo Sprawiedliwości